«Ξεχάστε νέα παράταση για τις μονάδες της ΔΕΗ στην Κρήτη... Από την 1η Ιανουαρίου 2020 τα ρυπογόνα εργοστάσια κλείνουν», είναι το μήνυμα της Κομισιόν, που έρχεται να βάλει “φωτιά” σε τοπικό και κεντρικό επίπεδο, αφού ισοδυναμεί με ευθεία πλέον προαναγγελία απειλής... μπλακ-άουτ στο νησί μας! Σαν να μην έφτανε η νέα εμπλοκή γύρω από το έργο της μεγάλης ηλεκτρικής διασύνδεσης της Κρήτης με την ηπειρωτική χώρα, που τρενάρει κι άλλο το κρίσιμο έργο για την ηλεκτρική επάρκεια του νησιού, τώρα έχουμε και μαντάτα- “ράπισμα” εκ μέρους της Ε.Ε. 

Η Ε.Ε., διά στόματος του καθ’ ύλην αρμόδιου, δηλαδή του επιτρόπου Ενέργειας Μιγκέλ Αρίας Κανιέτε, διαμηνύει στην ελληνική πλευρά ότι δεν προτίθεται να παρατείνει τη λειτουργία των ρυπογόνων μονάδων σε Ληνοπεράματα και Αθερινόλακκο στην Κρήτη πέραν της 31ης Δεκεμβρίου 2019.

Το μήνυμα, κόντρα σε αισιόδοξα μηνύματα που είχε στείλει πρόσφατα από το Ηράκλειο ο υπουργός Ενέργειας-Περιβάλλοντος Γιώργος Σταθάκης, κάνοντας λόγο για συνεννόηση με την Κομισιόν, ήρθε με επίσημο τρόπο.

Ήρθε ως απάντηση του κ. Κανιέτε σε ερώτηση του ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Στέλιου Κούλογλου. Απαντώντας στον ευρωβουλευτή, ο επίτροπος Ενέργειας ξεκαθάρισε ότι οι συγκεκριμένοι σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής της Κρήτης δεν μπορούν να λειτουργήσουν πέραν της μεταβατικής περιόδου, δηλαδή μετά την 31η Δεκεμβρίου 2019.

Στην απάντησή του, ο επίτροπος αναφέρει ρητά ότι, σύμφωνα με το άρθρο 34 παράγραφος 1 της οδηγίας για τις βιομηχανικές εκπομπές, ο μονάδες παραγωγής ενέργειας του Αθερινόλακκου, των Ληνοπεραμάτων και των Χανίων της Κρήτης επωφελούνται από μεταβατική περίοδο έως τις 31 Δεκεμβρίου 2019. Προσθέτει, ακόμη, πως η μεταβατική περίοδος δεν μπορεί να παραταθεί πέραν της ημερομηνίας αυτής.

Ως γνωστόν, τα εργοστάσια της ΔΕΗ στην Κρήτη θα έπρεπε να είχαν ήδη κλείσει, λόγω του ότι λειτουργούν εκπέμποντας ρύπους πάνω από τα επιτρεπόμενα ευρωπαϊκά όρια.

Μετά από πολλές προσπάθειες, η χώρα μας πέτυχε ένα ειδικό καθεστώς εξαίρεσης ως ενδιάμεσο μεταβατικό στάδιο. Πέτυχε δηλαδή την παράταση, κατ' εξαίρεση, στη λειτουργία των μονάδων της ΔΕΗ στην Κρήτη, με το σκεπτικό ότι αποτελούν τμήμα ενός μικρού απομονωμένου συστήματος, το οποίο από το 2020 θα διασυνδεθεί με το δίκτυο της ηπειρωτικής χώρας.

Από τον Ιανουάριο του 2020, οι μονάδες στον ΑΗΣ Ληνοπεραμάτων, στον ΑΗΣ Αθερινόλακκου και στην Ξυλοκαμάρα Χανίων θα πρέπει να κλείσουν ή εναλλακτικά να μπουν σε καθεστώς υπολειτουργίας, με πολύ αυστηρά πλαφόν από πλευράς ωρών λειτουργίας. Σύμφωνα με τα σενάρια που έχουν εξετάσει οι αρμόδιοι φορείς, με τα δεδομένα αυτά θα προκύψει ένα έλλειμμα ισχύος περί τα 400 μεγαβάτ!

Η εμπλοκή με το καλώδιο

Το μεγάλο πρόβλημα βεβαίως είναι ότι η μεγάλη διασύνδεση που θα δώσει οριστική λύση, αφού θα έχει ικανότητα μεταφοράς όσης ηλεκτρικής ενέργειας χρειάζεται η Κρήτη στη μέγιστη αιχμή της ζήτησης (περί τα 750 μεγαβάτ δηλαδή), έχει “κολλήσει” σε ένα σκληρό “πόκερ” μεταξύ Κομισιόν, κοινοπραξίας EuroAsia Interconnectοr, υπουργείου Ενέργειας-Περιβάλλοντος, ΡΑΕ και ΑΔΜΗΕ.

Το έργο του μεγάλου καλωδίου τη στιγμή αυτή είναι άγνωστο πότε θα δημοπρατηθεί και πότε θα ξεκινήσει και σε καμία περίπτωση βέβαια δεν πρόκειται να είναι έτοιμο μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2019, που λήγει η παράταση λειτουργίας για τις μονάδες της ΔΕΗ.

Τη στιγμή αυτή λοιπόν, με μετέωρο το μεγάλο καλώδιο, η μοναδική πιθανή λύση είναι το μικρό καλώδιο (ηλεκτρική διασύνδεση Χανίων-Πελοποννήσου), που μπορεί πράγματι να είναι έτοιμο στα τέλη του 2019. Μόνο που το μικρό καλώδιο δεν μπορεί να φέρει στο ηλεκτρικό σύστημα της Κρήτης πάνω από 200 μεγαβάτ!

Η ισχύς αυτή επουδενί δε φτάνει για να καλυφθούν οι ανάγκες, οπότε, εφόσον η Κομισιόν επιμείνει να μη δώσει νέα παράταση, τα τινά είναι πλέον δύο: Είτε η Ελλάδα, κατά παράβαση της κοινοτικής νομοθεσίας, θα συνεχίσει να λειτουργεί κανονικά τις μονάδες της ΔΕΗ και από το 2020 και μετά, μπλέκοντας όμως σε περιπέτειες με “τσουχτερά” πρόστιμα και άλλες κυρώσεις από την Ε.Ε., είτε θα πρέπει οι αρμόδιοι φορείς να βρουν άλλες λύσεις για να καλυφθούν οι ενεργειακές ανάγκες.

Η ΡΑΕ έχει εξετάσει κάποιες λύσεις, όπως νέες σύγχρονες μονάδες αεριοστροβίλων, που δε ρυπαίνουν όπως οι παλιές, νέες ΑΠΕ, ή ακόμα-ακόμα και πλωτές μονάδες παραγωγής ρεύματος από φυσικό αέριο. Όμως οι λύσεις που έχουν πέσει στο τραπέζι είναι και κοστοβόρες και έχουν και άλλα προβλήματα από πλευράς ρεαλιστικής υλοποίησης, χρόνων, αδειών κ.λπ.

neakriti.gr