Μπορεί να είναι σοβαρός επαγγελματίας και κανείς να μην αντιλαμβάνεται κανείς πως έχει εθισμό στο αλκοόλ.

Η κατάχρηση αλκοόλ είναι ένα μείζον ζήτημα που απασχολεί τοπικούς φορείς, την Πολιτεία αλλά και ολόκληρες οικογένειες. Στην Ελλάδα, σύμφωνα με έρευνες, 1 στους 10 έχει κάποιο πρόβλημα που σχετίζεται με το αλκοόλ. Στην Κρήτη, το πρόβλημα είναι ιδιαίτερα έντονο, αφού είμαστε στις πρώτες θέσεις όσον αφορά στην κατανάλωση οινοπνευματωδών ποτών. Ειδικά ο νομός Ρεθύμνου είναι πρωταθλητής σε όλη την ελληνική επικράτεια. Ιδιαίτερα ανησυχητικό είναι το ότι έφηβοι – αγόρια και κορίτσια – σε εξαιρετικά υψηλά ποσοστά καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες αλκοόλ από πολύ μικρή ηλικία.

Η εφημερίδα “Νέα Κρήτη” μίλησε με δύο έγκριτους επιστήμονες με πολυετή θητεία στην αντιμετώπιση ανθρώπων που ήταν εξαρτημένοι από το αλκοόλ. «Από το 2004 μέχρι και σήμερα, έχουν υποστηριχτεί 925 οικογένειες στο κομμάτι της θεραπείας. Η θεραπεία γίνεται συνδυαστικά από το Αλκοολογικό Ιατρείο του ΠΑΓΝΗ, ένα πρωινό ιατρείο του ΕΣΥ που γίνεται μία φορά την εβδομάδα, κάθε Παρασκευή, και τις ομάδες αυτοβοήθειας, τα λεγόμενα club οικογενειών με προβλήματα από το αλκοόλ. Είναι ομάδες αυτοβοήθειας που λειτουργούν σύμφωνα με τη μεθοδολογία του Hudolin. Στην Κρήτη υπάρχουν 8 τέτοιες ομάδες, 7 στο Ηράκλειο και μία στο Ρέθυμνο. Το κομμάτι της θεραπείας στηρίζεται καθαρά σε εθελοντές, δηλαδή όσοι λαμβάνουν θεραπεία δεν πληρώνουν. Το Αλκοολογικό Ιατρείο είναι ένα πρωινό ιατρείο το οποίο στελεχώνεται από έναν ηπατολόγο, που είναι ιατρός της Γαστρεντερολογικής Κλινικής του ΠΑΓΝΗ, και την κοινωνική λειτουργό. Και όλοι οι άλλοι είμαστε εθελοντές. Αλλά και οι ομάδες αυτοβοήθειας βασίζονται σε εκπαιδευομένους επαγγελματίες, εθελοντές ή νηφάλιους αλκοολικούς, που βρίσκονται σε αποχή και έχουν εκπαιδευτεί. Η αποτελεσματικότητα της θεραπείας, δηλαδή της πλήρους αποχής από το αλκοόλ, ανέρχεται στο 57% των ατόμων», είπε στη “Νέα Κρήτη” η κ. Κατερίνα Σφακιανάκη, η οποία είναι κοινωνιολόγος-κοινωνική λειτουργός, πρόεδρος του Συλλόγου “Επιστροφή” και συνεργάτιδα του Αλκοολογικού Ιατρείου του ΠΑΓΝΗ.

Eθισμένοι ακόμα και επαγγελματίες

«Κάποιος μπορεί να εξαρτηθεί από το αλκοόλ ανεξάρτητα από την κοινωνική και οικονομική του τάξη και το μορφωτικό του επίπεδο. Ο αλκοολικός δεν είναι ο άνθρωπος που έχουμε στο μυαλό μας που είναι περιθωριακός, ζει στα παγκάκια και κυκλοφορεί μονίμως μ’ ένα μπουκάλι. Εξαρτημένος από το αλκοόλ μπορεί να είναι ένας επαγγελματίας που είναι πολύ σοβαρός στη δουλειά του και κανείς δεν αντιλαμβάνεται πως ο συγκεκριμένος έχει πρόβλημα με το αλκοόλ. Ο ίδιος μπορεί να είναι λειτουργικός και δεν είναι απαραίτητο να είναι δυσλειτουργικός ή να δημιουργεί εντάσεις και να μπαινοβγαίνει στη φυλακή», αναφέρει η κ. Σφακιανάκη.

Όσον αφορά τον προσδιορισμό του αλκοολισμού, επισήμανε πως «αποτελεί κοινωνικό φαινόμενο. Πολλά άτομα το βιώνουν και το ορίζουν ως πρόβλημα. Εάν δεν πάρουμε θέση και δε συμβάλλουμε στο να αλλάξουμε κοινωνικές αντιλήψεις και νοοτροπίες απέναντι στη χρήση του αλκοόλ, τότε το κοινωνικό φαινόμενο θα συνεχίζει να υπάρχει».

Όσον αφορά στην κοινωνική επανένταξη, η κ. Σφακιανάκη είπε πως, «επειδή το πρόγραμμα θεραπείας που προτείνουμε εμείς είναι ανοικτό, το κομμάτι της κοινωνικής επανένταξης δεν υπάρχει. Ουσιαστικά, το θεραπευτικό πρόγραμμα γίνεται μέσα στην ίδια την κοινωνία. Τα άτομα ζουν κανονικά, εργάζονται και παράλληλα παρακολουθούν το θεραπευτικό πρόγραμμα. Είναι πλήρως ενταγμένοι. Έχουν τον κοινωνικό τους κύκλο. Η δυσκολία ίσως έγκειται στο να μπορούν να είναι κοινωνικά ενταγμένοι μέσα σ’ ένα κοινωνικό πλαίσιο που το αλκοόλ θα έχει πρωταγωνιστικό ρόλο».

Σε ό,τι αφορά τις επόμενες δραστηριότητες, η κ. Σφακιανάκη δήλωσε πως «πρόσφατα ολοκληρώθηκε ένα σεμινάριο για 30 εκπαιδευτικούς δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, που στόχευε στη σωστή χρήση του αλκοόλ και στη μεταφορά της γνώσης στους μαθητές. Τώρα σχεδιάζεται ένα σεμινάριο για δεύτερη χρονιά για επαγγελματίες υγείας, με στόχο να μπορέσουν να εκπαιδευτούν και να μπορούν να μεταδώσουν αυτή τη γνώση στο μαθητικό πληθυσμό. Στόχος μας είναι οι νέοι άνθρωποι. Επιπλέον, από τις 7 έως τις 12 Μαΐου σχεδιάζεται να γίνει ένα σεμινάριο ευαισθητοποίησης που σκοπεύει στον πολλαπλασιασμό των εκπαιδευμένων επαγγελματιών και μη, οι οποίοι θα αναλάβουν το συντονισμό των ομάδων αυτοβοήθειας. Στοχεύουμε να αυξηθούν οι ομάδες αυτοβοήθειας και να επεκταθούν σε όλους τους νομούς της Κρήτης».

«Η κρίση δεν οδηγεί στον αλκοολισμό»

«Στο Αλκοολογικό Ιατρείο του ΠΑΓΝΗ και σε σχέση με τις αιτίες που οδηγούν τον κάθε άνθρωπο στο να εξαρτηθεί από το ποτό, δεν έχουμε διαπιστώσει να υπάρχει κάποια συσχέτιση της οικονομικής κρίσης με τα αίτια του αλκοολισμού. Δηλαδή, οι άνθρωποι που πίνουν πριν την κρίση και αυτοί που έγιναν αλκοολικοί μετά αναφέρουν τα ίδια πράγματα που τους ώθησαν να εξαρτηθούν. Και η οικονομική κρίση δεν είναι ένα από αυτά. Η συνολική κατανάλωση αλκοόλ σε όλη την Ελλάδα, με βάση τα στοιχεία του ΠΟΥ, καταδεικνύει πως δεν υπάρχει κατά κεφαλήν αύξησή της. Ωστόσο, υπάρχει διαφοροποίηση ως προς τι πίνουν όσοι πίνουν. Πλέον, οι άνθρωποι προτιμούν ρακή και τσίπουρο, που είναι τοπικής παραγωγής, φθηνά, αλλά έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε αλκοόλ», είπε ο κ. Ευάγγελος Γρινάκης, ο οποίος είναι ψυχίατρος και επιστημονικός συνεργάτης στο Αλκοολογικό Ιατρείο του ΠΑΓΝΗ. Μιλώντας στην εφημερίδα “Νέα Κρήτη”, ο ίδιος συμπλήρωσε πως, σύμφωνα με τις διεθνείς μελέτες, περίπου 1 στους 10 ανθρώπους στην Ελλάδα έχει κάποιο πρόβλημα που σχετίζεται με το αλκοόλ. Ωστόσο, συγκεκριμένες επιδημιολογικές μελέτες δεν υπάρχουν εδώ στην Κρήτη.

Μεταξύ άλλων, ο κ. Γρινάκης αναφέρθηκε στα παιδιά και στους εφήβους της Κρήτης, λέγοντας: «Δεν μπορούμε να μιλήσουμε για αλκοολισμό στα παιδιά και στους εφήβους, καθώς είναι μικρά σε ηλικία και δεν έχουν προλάβει να αναπτύξουν εξάρτηση από το αλκοόλ ή κάποιο πρόβλημα υγείας που να οφείλεται στο αλκοόλ, όπως ηπατοπάθειες. Από τα στοιχεία, ωστόσο, που έχουμε από επιδημιολογικές μελέτες που διενεργούνται σε όλη την Ελλάδα και στους νομούς της Κρήτης, κυρίως Χανιά, Ρέθυμνο και Ηράκλειο, έχουμε υψηλά ποσοστά κατανάλωσης αλκοόλ σε παιδιά και εφήβους. Ο νομός Ρεθύμνου είναι πρωταθλητής σε όλη την Ελλάδα στην υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ σε όλη την επικράτεια. Οι μελέτες αναφέρονται σε άτομα ηλικίας 15-18 ετών».

Όσον αφορά στο ενδεχόμενο συνύπαρξης αλκοολισμού και συννοσηρότητας, ο κ. Γρινάκης είπε: «Υπάρχει συννοσηρότητα. Οφείλεται και στο ότι το Αλκοολογικό Ιατρείο είναι μέρος της Γαστρεντερολογικής Κλινικής του ΠΑΓΝΗ, οπότε υπάρχουν φαινόμενα συννοσηρότητας, όπως ηπατοπάθειες. Οι μισοί έχουν προβλήματα με το συκώτι τους και ένας στους τέσσερις που έχει πρόβλημα με το αλκοόλ έχει και σοβαρό πρόβλημα κίρρωσης. Το 30% αντιμετωπίζει ψυχιατρικά προβλήματα, ενώ πολλοί αντιμετωπίζουν εγκεφαλοπάθειες, καρδιοπάθειες και υπογονιμότητα».

Όσον αφορά στα ψυχιατρικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι που είναι εθισμένοι στο αλκοόλ, αυτά έχουν να κάνουν κυρίως με αγχώδεις διαταραχές και κατάθλιψη, αλλά και σοβαρότερα προβλήματα όπως σχιζοφρένεια ή διπολική διαταραχή.

Τέλος, ο κ. Γρινάκης κατέληξε, δηλώνοντας πως, «εάν κρίνω από τη συμπεριφορά των νέων ανθρώπων, δυστυχώς η πρόβλεψη είναι πως στο μέλλον όλο και περισσότεροι άνθρωποι θα έχουν ροπή προς το ποτό. Έχει καθιερωθεί στην κουλτούρα μας στην Κρήτη πως η κατανάλωση αλκοολούχων ποτών είναι ένα μέσο επίδειξης, μέσο επιβεβαίωσης της ανδρείας. Και αυτό έχει ριζώσει κυρίως στους ανθρώπους της υπαίθρου. Επίσης, η αύξηση του αριθμού των τροχαίων ατυχημάτων δεν οφείλεται στο οδόστρωμα, αλλά και στην υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ. Η νοοτροπία πρέπει να αλλάξει, γιατί στο μέλλον το πρόβλημα θα γίνει πολύ πιο έντονο».

rethemnosnews.gr