Το πρωινό της 6ης Ιανουαρίου 2018, λιμενικοί κάνουν ρεσάλτο στο φορτηγό πλοίο Andromeda στον κόλπο του Μιραμπέλου Λασιθίου, στη βορειοανατολική Κρήτη. Είναι ένα σαπιοκάραβο, σημαίας Τανζανίας, στο τελευταίο του ταξίδι πριν οδηγηθεί για διάλυση στην Ινδία.

Μεταφέρει, όμως, περισσότερους από 400 τόνους εκρηκτικών. Στη γέφυρα του πλοίου εντοπίζονται σημειώσεις, που φέρεται να δείχνουν ότι τα εκρηκτικά είχαν ως τελικό προορισμό την εμπόλεμη Λιβύη, παρά το διεθνές εμπάργκο. Κινητοποιούνται αμέσως οι ελληνικές και ξένες διωκτικές Αρχές. Το Andromeda είναι στη «μαύρη λίστα» των πλοίων που απαγορεύεται να δέσουν σε όλα τα ευρωπαϊκά λιμάνια. Ένα πλοίο-κινούμενη βόμβα, ακινητοποιημένο στην Κρήτη και ανεπιθύμητο από όλους.

Οι λιμενικοί και τελωνειακοί που κατέβηκαν στα αμπάρια, καταμέτρησαν 29 κοντέινερ με εκρηκτικές ύλες, κυρίως Powergel, ANFO και νιτρική αμωνία, καθώς επίσης πυροκροτητές και καλώδια. Όλα αυτά φέρεται να φορτώθηκαν στη Μερσίνα της Τουρκίας και σύμφωνα με τα συνοδευτικά έγγραφα είχαν προορισμό το Τζιμπουτί. Στο Andromeda δεν βρέθηκε κανένας ναυτικός χάρτης για το Τζιμπουτί. Υπήρχαν επίσης 11 άδειες δεξαμενές υγραερίου LPG, που θα ξεφορτώνονταν στο Ομάν. Ναυτικός χάρτης του Ομάν επίσης δεν βρέθηκε. Αντίθετα, υπήρχαν χειρόγραφες σημειώσεις και οδηγίες πάνω σε παλιούς χάρτες, για το λιμάνι της Μισράτα στην εμπόλεμη Λιβύη.

Πιο ειδικά, λιμενικός ανέφερε στην κατάθεσή του: «Στο ημερολόγιο γέφυρας του πλοίου υπήρχε εγγραφή στις 18.12.2017, στην οποία αναφέρεται «Start proceed to Misurata as per Owner’s instructions» («Χάραξη πορείας προς Μισράτα μετά από εντολή του πλοιοκτήτη»), ενώ στη συνέχεια του ημερολογίου και μέχρι τις 22 Δεκεμβρίου 2017, στο επάνω μέρος κάθε σελίδας, ως προορισμός του πλοίου φέρεται η Μισράτα».

Ο πλοίαρχος και ο υποπλοίαρχος -και οι δύο Ουκρανοί-, είπαν στις καταθέσεις τους, που βρίσκονται στη διάθεση του VICE Greece, ότι το πλοίο δεν έφθασε ποτέ στο Τζιμπουτί, διότι περίμεναν στο Πορτ Σάιντ της Αιγύπτου την άδεια διέλευσης της διώρυγας του Σουέζ. Ο πλοίαρχος ρωτήθηκε για την εντολή ρότας προς τη Λιβύη, που αναγράφεται στο ημερολόγιο. «Δεν ξέρω για ποιο λόγο πήρα την εντολή, μπορεί επειδή χάλασε ο καιρός και το έμαθε πρώτος ο ιδιοκτήτης», φέρεται να απάντησε.

Από την πλευρά του, ο υποπλοίαρχος κατέθεσε ότι το πλοίο παρέμεινε επτά μέρες στο Πορτ Σάιντ. «Ξεκινήσαμε από την Τουρκία στις 23 Νοεμβρίου 2017 με προορισμό το Πορτ Σαιντ (…) Από την εταιρεία ενημέρωσαν τον πλοίαρχο ότι η εταιρεία που θα παραλάμβανε το φορτίο δεν είχε πληρώσει κι ότι θα έπρεπε να περιμένουμε. Μείναμε περίπου επτά μέρες. Από την εταιρεία μας έδωσαν εντολή να πάμε στη Λιβύη στη Μισράτα και να ξεφορτώσουμε όλο το φορτίο», κατέθεσε.

Στη συνέχεια, περιγράφονται μια σειρά από δρομολόγια που διαρκούν σχεδόν ενάμιση μήνα, μεταξύ της Αιγύπτου, της Κύπρου, της Καλαμάτας και τελικά της βόρειας Κρήτης, όπου το πλοίο ακινητοποιήθηκε. Η επίσημη δικαιολογία ήταν η κακοκαιρία και τα προβλήματα στα ηλεκτρολογικά του πλοίου και το σύστημα εντοπισμού. «Έπρεπε να προφυλαχτούμε από τον καιρό, το φορτίο δεν είχε φορτωθεί σωστά και υπήρχε κίνδυνος μέρος αυτού να πέσει στη θάλασσα», κατέθεσε ο υποπλοίαρχος. Στην πραγματικότητα, κανένα λιμάνι δεν δεχόταν μια τέτοια πλωτή «βόμβα». Κάποια στιγμή το Andromeda έδεσε στη Λεμεσό της Κύπρου για να αποβιβάσει τον μηχανικό, που αντιμετώπιζε καρδιακό πρόβλημα. Ζήτησε να βάλει πετρέλαιο, όμως τα πλοία εφοδιασμού αρνήθηκαν, διότι οι δεξαμενές υγραερίου είχαν φορτωθεί κάθετα και εξείχαν από το περίγραμμα του πλοίου.

Η πλοιοκτήτρια εταιρεία Andromeda Shipmanagement SA έχει έδρα το Ματζούρο στα Νησιά Μάρσαλ, ενώ ως εκπρόσωπος εμφανίζεται ένας Έλληνας, 52 ετών, ο οποίος παραμένει στη φυλακή μαζί με τα υπόλοιπα οκτώ μέλη του πληρώματος. Ο ίδιος έχει άλλη εταιρεία στην Αθήνα, η οποία φέρεται να ειδικεύεται από το 2005 στη μεταφορά στρατιωτικών και επικίνδυνων υλών. Με το Andromeda, όπως είπε, έκανε δρομολόγια από τον Νοέμβριο του 2014.

Φορτωτές των εκρηκτικών υλών ήταν δύο ημικρατικές εταιρείες στην Άγκυρα, με τις οποίες η πλοιοκτήτρια συνεργαζόταν για πρώτη φορά. «Η συμφωνηθείσα αμοιβή ήταν στο ποσό των 95.000 δολαρίων ΗΠΑ εφάπαξ (…) Η αμοιβή θα καταβαλλόταν δύο-τρεις μέρες μετά τη φόρτωση. Το Σουέζ είναι το χρονικό περιθώριο της συμφωνίας», κατέθεσε στον ανακριτή ο 52χρονος. Ο ίδιος υποστήριξε ότι τα χρήματα δεν καταβλήθηκαν ποτέ από τους ναυλωτές και τους πράκτορες. «Το πλοίο έπρεπε να το σταματήσουμε από την περιπέτεια, έχοντας έναν μήνα μέσα στη θάλασσα κι έχοντας στα χέρια μας όλες τις αποδείξεις που χρειάζονταν, ότι έχουμε πέσει θύματα απάτης και ότι δεν περιμέναμε χρήματα από κανέναν, πόσο μάλλον για τη διώρυγα του Σουέζ», ανέφερε. Τα οκτώ μέλη του πληρώματος –δύο Ουκρανοί, πέντε Ινδοί, ένας Αλβανός– και ο Έλληνας εκπρόσωπος της εταιρείας πρόκειται να δικαστούν στο Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων Πειραιά. Η δίκη έχει προγραμματιστεί να ξεκινήσει αύριο, Τρίτη.

Στο μεταξύ, οι 410 τόνοι εκρηκτικών παραμένουν ο μεγάλος πονοκέφαλος. Η τουρκική εταιρεία-αποστολέας του φορτίου έχει κάνει γνωστό στις ελληνικές Αρχές ότι θα το διεκδικήσει στην επικείμενη δίκη. Λίγες μέρες μετά την κατάσχεση του πλοίου στην Κρήτη, για την υπόθεση ενημερώθηκε η ελληνική Αρχή Καταπολέμησης Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες και Χρηματοδότησης της Τρομοκρατίας, που διέταξε τη δέσμευση του φορτίου. Επιπλέον, η Αρχή κάλεσε στην Ελλάδα δύο εμπειρογνώμονες της Επιτροπής Κυρώσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για τη Λιβύη, ώστε να εξετάσουν το φορτίο.

Τα 29 κοντέινερ με τα εκρηκτικά μεταφέρθηκαν με άλλο πλοίο στη Θεσσαλονίκη και από εκεί σε στρατόπεδο στις Σέρρες, για προσωρινή αποθήκευση. Σύμφωνα με ασφαλείς πηγές, αξιωματικοί του Στρατού έχουν προειδοποιήσει ότι τα εκρηκτικά είναι εμπορικού σήματος και άγνωστων προδιαγραφών, επομένως κρίνεται αμφίβολη η ποιοτική τους κατάσταση και η αντοχή τους σε ακραίες καιρικές συνθήκες. Οι ίδιοι αξιωματικοί ζήτησαν την απομάκρυνσή τους από τις αποθήκες του Στρατού.

flashnews.gr